CONGREGAZIONE DI CENTORBI,
Sommarii dei Revisori
Convento di S. Rosalia di
San Michele, ASV, Relationes, 6, ff.
53-59, 62v.
REVELLO DEL MOBILE E STABILE ET TUTTO QUELLO CHE TIENE IL VENERABILE CONVENTO DI S. ROSALIA DELLA TERRA SEU CASTELLO DI S. MICHELE DEL ORDINE DI PADRI REFORMATI AUGUSTINIANI DELLA CONGREGATIONE DI CENTORBI DI SICILIA, IUXTA LA FORMULA DATA, IN CONFORMITΐ DELLA CONSTITUIONE DI N. S. PAPA INNOCENTIO DECIMO, PUBLICATA IN ROMA IL DΝ 22 DI DICEMBRE 1649
In primis il detto convento θ situato dentro
la sudetta terra, Diocesi di Siracusa nel quartero chiamato del Monte, strada
publica, et fundato et eretto lanno die vigesimo tertio januarj decimae
tertiae inditionis millesimo, sexcentesimo trigesimo, col consenso et authoritΰ
di Mons. Ill.mo Vescovo diocesano, clero et Religiosi e del populo et
finalmente dellIll.mo e Ecc.mo Sig. Duca Giovanni Gravina et Craillas, Duca di
detta terra con tutti quegli assegnamenti oblighi, patti e conditionibus come
si vede e riferisce nel contratto ut supra. Item detto convento e chiesa have
di rendita assegnata dal detto Sig. Duca come Procuratore del quondam D.
Geronimo Gravina et Craillas, pater dicti D. Joannies, per D. Camillam Gravina,
principale, scudi settantadue come per dicto contratto ut supra, quali non sono
esigibili eccetto che scudi trentasei et giulj nove lanno per mano di detto
Sig. Duca, quali, compensate per tumina due di grano per ogni dieci giorni per
il mantenimento di sei Padri e frati che stanno di famiglia in detto convento,
quale formento importa salme quattro e tomola otto lanno, ragionato perς
secondo i tempi la misura ut dicitur alla
grossa che somma scudi vinti uno et giulj sei
. 21.6
Item scudi quattordici et giulj quattro et
pauli quattro, quali pagha
detto Sig. Duca in censo delli scudi
settantadue, per il vestiario delli
Padri e frati, per ciascheduno scudi due, giulio
uno e pauli nove
..
. 14.4.4
Item
in detto convento stanno di fameglia quattro Sacerdoti, uno Laico Professo et
uno Tertiario:
Sacerdoti:
Padre Geronimo di Piazza, quale al seculo di
casa Trigona
Padre Angelo da Piazza, di Trigona, fratello
Padre Pietro di Chiaromonte
Padre Agostino di Militello, di Maiorana
Laici:
Fra Filippo di Vizzini, di Agnilli
Terziarii:
Fra Gasparo di Piazza, di Costa
Item detto Sig. Duca volse, come per detto contratto, anni setti di tempo di cominciare e finire la fabrica di detto convento e chiesa. Appresso a detto Signore sono anni vinti che detto convento θ fondato senza haver havuto principio ne fine oltre terre reggie, con quelle condizioni e pene et sequenze in Regno, anche detto Sig. Duca desse principio a finire detta fabrica di convento e chiesa, quali nulla.
Item detta chiesa θ quasi destrutta e
fracassata sotto canale con molto pericolo di hora in hora di cascare.
Item dove stanno e dormino i Padri e frati di
detta famiglia sonno certi stanze destrutte e terranei senza clausura, aperti,
rosi, dentro e fori, dove con molto pericolo della loro vita.
Detto convento fu fabricato secondo i decreti
della felice memoria di Clemente ottavo con starvi in detto convento numero di
Padri e frati dodici, cioθ, sei Sacerdoti, due Chierici, quattro Laici, come
per detto contratto si riferisce ut supra.
Item detto Sig. Duca deve dalla fondatione
scudi sette cento vinti delli scudi settanta due che rende lanno, solo haversi
paghato scudi trenta sei e giulij nove di formento et vestiario come sopra.
Item detto convento have gran bisogno di fabrica
per li molti [...] mentre che potrebbono stanze esser senza clausura si come la
detta chiesa et altri occorrenze necessarij et del culto divino.
Item di elemosina di messi e funerali, obiti,
lasciti, legati uno,
quando sonno e non sonno, importino lanno
scudi setti, giulij
due, quali si spendino per cera, oglio et
festa della sudetta chiesa
.
. 7.2
Item scudi cinquantasette e giulij sei dal
Sig. Duca, e sono esigibili ad tempus,
per due messi il giorno, celebrati nella
chiesa e convento della Religione del Carmine
per li sui antenati, quali si spendono per il
vitto quotidiano, cioe scarpe, pitanza, legna
e tutte quelle cose occorrente al stato
religioso che appena bastano che sono scudi
. 57.6
Item sopra li beni di Vito Morgano di detta
terra scudi due e giulij
quattro lanno a cinque per cento, quali beni
sono sopra censi e vigne,
e questo per mantenimento della cappella del
S.mo Sacramento, quale θ esigibile
2.4
Item sopra li beni di Geronna Sora di detta
terra, a cinque per cento, scudi dui e
giulij quattro, per tre misse alla capella di
S.to Nicolς da Tolentino et θ esigibile
. 2.4
Item sopra le case di mastro Francesco Guerillo alias Cilona,
scudi tre e giulij nove lanno per sua devotione e remissione del
loro peccato, quali sono e non sono, rispetto che detti casi sono destrutte .. 3.9
Item la cercha di pane in detta terra due
volte la settimana, mercoldi et sabbate,
importa luno per laltro otto pani al peso
di libra una et uno giulio et nove paule
. 0.1.9
Item in detta chiesa vi θ la cappella della
Madre Santissima
dellItria, con la Confraternita, i fratelli,
quali paghano per sua
devotione e ad bene placito per due messi la
settimana al detto
altare di detta Signora sabbato e domenica
scudi sette e giulij due
. 7.2
Item detto convento pagha di coletta al
Vicario Generale di detto
Ordine in visita giulij dudici ordinate e
publicate dal sudetto lanno 1645
. 0.12
Item per spesi di visite, orgio et altre
occorrenze
per detto Vicario, scudi uno et giulij uno e
mezzo
.. 1.1.1/2
Item per ogni sei anni per andare al Capitolo
Generale,
per farsi detto Capitolo e Priore Generale in
Roma,
per li bisogni del detto Ordine scudi due e
giulij quattro
. 2.4
Item tiene una mula detto convento, vecchia e
zoppa, quale
serve per le cerche ordinarie, musto,
formento, formaggio,
ligume et altre occorrente, che importino
scudi sette e giulij due
7.2
Item in detta terra non vi θ altro che un
convento della Religione del Carmine, dove stanno due Padri di famiglia, salvo semper meliori calculo.
Noi infrascnitti, col mezzo del nostro
giuramento, attestiamo di haver fatto diligente inquisitione e recognitione
dello stato del monastierio sudetto θ che tutte le cose espresse di sopra e
ciascheduna di esse sono vere e reali θ che non habbiamo tralasciato di
esprimere alcuna entrata, o uscita, o peso del medesimo monastierio che sia
pervenuto alla nostra notitia. Et in fede habbiamo sotto scritto la presente di
nostra propria mano e segnata col solito sigillo, questo dμ 21 di marzo 1650.
Fra Geronimo di Piazza Trigona, Priore
Fra Angelo di Piazza, Trigona, deputato
Fra Agostino Maiorana di Miitello, deputato
Locus + Sigilli
__________________
COPIA CONTRACTUS PRO VEN. CONVENTU EDIFICANDO CIVITATIS SANCTI MICHAELIS DIE VIGESIMO TERTIO JANUARIJ DECIMAE TERTIAE INDITIONIJ, MILLESIMO SEXCENTESIMO TRIGESIMO
Quia
de Proximo, dante domino, edificandus et eligendus est quidam conventus, sub
titulo Sancte Rosoliae sub regula Sancti Agostini, Patrum Reformatorum Siciliae
Congregationis, in civitate Sancti Michaelis, huius Regni ideo pro eius constructione
edificate et herette hac pro elemosina, vitto et vestimentis Patrum commemorantium
in eo, infrascriptus Illustrissimus D. Ioannes Gravina et Juenio, dux sancti
Michaelis et Princeps huius civitatis Linguagrosa, pro ad implemento cuiusdam
conditionis, apositare in quadam donatione fatta a D. Hieronimo de Gravina et
Craillas, Baroni dictae terrae sancti Michelis Procuratori ipsius Illustrissimi
Domini Joannis per Dominam Camillam Gravina, in attis notaii Rafaelis de
Barbadoro Caltagironis, die Primo junij, quintae inditionis 1622 et infrascritta
Illustrissima D. Joanna Gravina et [...] D. Antonia Gravina et Juenio, vidua
relitta quondam domini Ill.mo Jeronimi Gravina et Crailas, mater dicti Ill.mi
D. Joannis pro earum devotione et elemosina decreverunt devenire prout
deveniant cum infrascripto Pater Agostino de Francaviglia, Vicario Generale
predictae Congregationis, ad presentem quoniam eo modo et firma pactis
clausulis conditionibusque obligationibusque, promissionibusque et aliis
infrascriptis et non aliter nec alio modo prout primissa omnia singula dictae
et infrascripta partes vera fuisse et esse cum juramento dixerunt. In circo
hodie presenti die prescripto, prefati lll.mi D. Joannes Gravina et Juenio et Ill.ma
D. Joanna Gravina et Juenio, Jugales Duces et Duchessa Sancti Michaelis et
Princeps et Principissa huius civitatis Liguaegrossae nec non et predicta D.
Antonia Gravina et Juenio, vidua relicta, dicti quoniam D. Jeronimi, mater
dicti Ill.mi D. Joannis mihi notario cogniti, coram nobis, una simul et
insolidum se obligantes, viventeque exeuntes, prius dictae mulieres in presenti
contractu cum autoritate, consensu, interventu dicti earum viri et filii pereat
in hac parte eletti in earum mundualdum procuratorem et contractores,
praesentis auctoritatis consulentis et abilitantis speciali vigore praesentis
attus et omni alio meliori modo et nomine quibus melius et validius de jure
diei fieri et substineri potuit et potest ad petitionem et instantiam predicti
Reverendi Agostini de Francheviglia Ordinis Sancti Agostini Patrum Reformatorum
sudettae Congregationis, Vicarius Generalis predictae Congregationis ad presens
in hac civitate reperti mihi et notario cogniti praesentis et dicto nomine
stipulantis instantis et petentis nomine dicti conventus adiuvandi et construendi
in dicta civitate Sancti Michaelis ut supra. Infra expresabitur stante consessu
et consulta Patrum e Deffinitorio dictae Congregationis ut dicit promiserunt et
promittunt seque solemniter obligaverunt et obligant dicto Padre Vicario Generali,
dicto nomine, stipulanti pro se, dicto nomine et successoribus. In dicto
offitio seu dignitate dare terrenum ad effectum savendi, in eo dictum conventum
et fabricare construere et finire dictum conventum edificandum et erigendum, ni
qui stantias et ecclesiam ipsius in dicta civitate Sancti Michaelis in illo per
la [...] et ben viso dicto Patri Vicario Generali et ecceptuato perς che non
sia sopra o vicino lo giardino di detto Ducca et questo di qyello modo
architettura modello et altri conforme piacerΰ a detto Ducca et a sua eletione
e volontΰ fra termine di anni setti integri, continui et completti di oggi in
ante da contarsi, a tutte spese da detto Ducca e Duchessa et Donne Antonia et
non aliter nec alio modo ut dicserunt me teste. In super dictus Ill.mo D.
Joannes per se et suos heredes et successores in perpetuum pro vitto elemosina
et vestimentis Patrum et fratrum commorantium de familia in dicto conventu
edificando, erigendo, sub titulo sanctae Rosoliae, sub regula sancti Agostini
Patrum Reformatorum et pro ad implemento supradittae conditionis aposite in
suprascripta donatione fatta per dictam D. Camillam in dictis actis de
barbadoro die quo supra tradidit et assignavit et titulo et causa huiusmodi
traditionis et assignationis et omni alio meliori modo et nomine habere, licere
concessit et concedit prefato Reverendo Agostino de Franchaviglia, Vicario
Generali presenti et ininfinitum stipulanti et recipiendi ab eo uncias triginta
annuales, censuales et rendales francas et debitas et anno quolibet solvendas
per dictum Ill.m D. Joannem eiusque heredes et successores in perpetuum pro ut
infra. Et hac ex causa prefatus Ill.mus D. Joannes per se et suos dare et
solvere promisit et promittit seque solemniter obligat predicto Fratri Priori
dicti conventus edificandi, cui pro tempore fuerit me notario et predicto
Vicario Generali nomine ditti conventus edificandi in dicta civitate Sancti
Michaelis stipulantibus pro dicto conventu et successoribus in eo in perpetuum
dictas uncias 30 annuales censuales
et rendales de super traditas et assignatas quolibet anno, in perpetuum in
ditta civitate Sancti Michaelis in pecunia numerata in ultimo die mensis
augusti cuiuslibet anni in penpetuum. Incipiendo solvere et pnimum solemnes
facere in illo die ultimo augusti illius anni in quo commorabunt seu incipient
commorari in dicta conventus pro ratha temporis et sudeinde deinde in antea
annuatim integre continuare et solvere in perpetuum et in infinitum sine alique
exceptione, iuris vel atti in pace. Quas quidem uncias 30 annuales superius traditas et assignatas predictus Ill.mus D.
Joannes per se et suos imposuit oneravit et assecuravit ac imponit, onerat et
assecurat dicto conventui edificando me notario et dicto P. Vicario Generali
stipulantibus, pro eo et successorum in eo in perpetuum in et super omnibus
bonis suis mobilibus et stabilibus, urbanis, rusticanis, pheudalis,
allodialibus et burgensaticis, fruttibus, introitibus, reditibus et proventibus
iuribus censualibus, iuribus et actibus quibusque omnibus debitorum et aliis
universis et singulis presentibus et futuris melius apparentibus et ad ipsum
Ill.mam D. Joannem quolibet spettantibus et pertinentibus et futuro temporis
Congregationis ex quibus iuribus titulis rationibus occasionibus nominibus sive
causis virtute et autoritate quorumvbis ipsorum quorum attorum instrumentorum,
codicillorum dominum cause mortis et inter vivos et aliarum quarum vis
ultimanum voluntatem et super scripturarum [...] privatarum et praesertim. Spetialiter
et espresse inet super dicto eius statu et civitate Sancte Michaelis et super
eius feudis membris servitoris terris, gabellis iurisditionibus et aliis in eo esistentibus
et cum quodlibet agregatis ad eius integro et indiminuito stato iuribus et
pertinentiis suis universis quae omnia et singula supra dicta bona et alia supra
dicta, in genere et in specie, obligata et hipotecata, dictus Ill.mo D. Joannes
pro se et suos constituit se per constitutum et constitui nomine et pro parte
ditti conventus edificandi me notario e dicto P. Vicario Generali stipulantibus
pro eo et successoribus in perpetuum tenere et possedere ita quod supra
predicta obligatio. Quorum quidem reditum n. 30 super assignatarum possessionum vel quasi ad dominium [...]. Ad
habendum per dictum conventum, sub titulo Sancte Rosolie edificandum ut supra
me notario dicto P. Vicario Generali pro eo et successoribus in eo in
perpetuum, legitime stipulantibus dicto reddito n. 30 anni superius assignatas
ab illo die in quo Patres et fratres dicti conventus, ditte Religionis
commorabunt seu incipient commorari de familia in dicta civitate Sancti
Michaelis et ex nunc pro tunc inantea et [...] tenendum possidendum uti
fruendum et gaudendum. Et pro maiori cautella et securitate dicti conventi
edificandi, me notario et dicto D. Vicario Generali pro eo et successoribus in eo
in perpetuum legittime stipulanti ac faciliori extatione et consuntione dictarum
unciarum triginta annualium super assignatarum predictus. Ill.mus D. Joannes
per se et suos, vigore presentis mandavit et mandat ac ordinavit et ordinat
omnibus et singulis enphiteotis inquilini, annisi, debitoribus, arrendatoribus,
conduttoribus, affittatonibus, detemptoribus et possessoribus dictorum
predionum, bonorum, iurium dittique status et civitatis Sancti Michaelis
eiusque feudorum et aliorum super generaliter et specialiter obligatorum et
hipotecarum praesentibus et futuris et cuilibet eorum in solidum quatenus ad
solam presenti attis obstentionem nullo alio ab eo demandate nec suis expettato
mandato nec curie licentie requesita velint habeant et debiant quolibet anno
dare et solvere dicti conventui edificando ne notario et dicto Patri Vicario
pro eo et successoribus in eo in perpetuum legitime stipulanti dictas n. 30 reditus superius assignata illis modo
et forma loco et tempore, quibus supra et non aliter, nec alio modo, contra
quos omnes et singulos reservata facoltate variandis. Promittens dictus Ill.mus
D. Joannes per se et suos heredes eiusdem conventui edificando ut supra me notario
a dicto Vicario Generali pro eo et successoribus in eo in perpetuum legitime
stipulantibus. Inde et super dictis n. 30
redditus superius assignatis in totum, sive in partem, nec non et super
dicto terreno sive conventu edificando et in totum sive in partem contra dictum
conventum nec successores suos et illorum usque futuro tempore nullam inferre
litem, questionem nec molestiam nec inferrenti consentire aliquo iure titulo,
ratione occasione seu causa, scita vel ignorata, tacita vel espressa,
intrinseca vel extrinseca, preterita presenti vel futura, de iure vel de facto,
quomodocumque et qualitercumque. Immo semper et omni futuro tempore dictus
Ill.mi D. Joannes dictaque D. Antonia eius mater in solidum ut supra per eos et
eorum heredes promiserant dicto conventui edificando me notario e dicto Patri
Vicario, pro eo et successoribus in eo in perpetuum et legitime stipulantibus
dictos reditus n. 30 superius
assignatas dictaque [...] et alia super in genere et in specie obligata,
hipotegata dictumque terrenum sive conventum edificandum ab omni molestante,
imbrigante et contradicente persona, loco, curia colegio, populo, fisco,
societate et universitate legitime defendere versos bonos pavintare, octovilare,
et desbrigare illoque facere versos bonos et esigibiles semper et omni futuro
tempore. Et de qualibet et quacumque evittione in solidum ut supra per eo et
eorum teneri voluerunt et si quo venturo tempore necessitate tamen denunciandi,
laudandi. Et pro cautella e securitate dicti conventus edificandi et faciliori
extatione et annua consecutione dictarum n. 30 reditus eorumque evictione,
finctione et legiptime defensione dicta D. Joannes dictaque D. Antonia et eorum
eorumque obligatis ut supra specialiter, espresse obligavit et hipotecavit,
obligat hipotecat dicto conventui edificando sub titolo sante Rosolie e a me
notario e dicto Vicario Generale pro eo et successoribus in eo in perpetuum
legiptime stipulantibus illas uncias centum viginti et tar 18 reditus, pro
capitale 1206 dictae Dominae Antonia debitas et anno quolibet et solvendas
iuxta formam bulle pro eius dotario et aliis super dicto statu Sancti Michaelis
cuiusque feudis virtute contractus subigatoris celebrati in attis notari Petri
Scalata claritatis die decima januarij, quinta inditione 1625 ratificati per
dictum Ill.mum D. Joannem in attis notarij Cesaris Luparelli Panormi, die 27
frebuarij settima inditione 1624 ad quos et constituit ita quod supra scriptas
speciales obligationes ceterum dictus Ill.mus D. Joannes promissit se obligavit
et obligat dicto Patre Vicario Generale nomine dicti conventus stipulanti facere
quatrum imaginis Sante Rosalie pro ecclesia ditti conventus, iusta voluntate
dicti Ill.mi D. Joannis et non aliter. Et hac ex causa stantibus premissis et
premissorum qualiter superius expressatis et narratis dictus P. Vicarius Generalis
per se et sucessores suos in dicte dignitate in perpetuum promisit, convenit
seque soleniter obligavit et obligat dicto Ill.mo D. Joanni stipulanti pro se
et suos commorari facere annuatim, continue e sucessive in perpetuum in dicto
conventu edificando Patres et fratres de familia ipsius ad numerum duodecim
scilicet: sex Sacerdotes, duos Clericos et quattuor Laicos pro servitiis dicti
conventus et quo non possint esse minus ex pacto et pro modo dum non fuerit
edificatus et completus dictus novus conventus commorari facere infrascritta
eclesia sante Marie de Itria ad numerum sex patres et fratris in totum inter Sacerdotes,
Clericos et Laicos non aliter ut dixit inde. Preteria dictus Ill.mus D. Joannes
promisit et promittit se obligavit et obligat dicto P. Vicario nomine ditti
conventus stipulanti assignari facere ecclesiam sante Marie de Itria in dicte
civitati Sancti Michaelis et locari facere dicto Vicario dicto nomine quattuor
domunculas cellas dicte eclesie ad effettuum commorandi fratres et Patres de
familia dicti ordinis dicti conventus noviter edificandus et reparare seu
accomodare dicctas domunculas et eclesiam de omnibus rebus necessaris ad
expensas ipsius Ill.mum D. Joannis ex patto. Que omnia sub ippoteca et
obliationi omnium et singulorum bonorum eorum in solidum ut supra mobilia et
stabilia cum refettione damnorum inter se et expensarum litis extra etiam viaticarum
aliqui commissaris et procuratoris congiuntim vel divisim ad eorum solitas
dutus et fiat Vithus et [...] in persona et benis dicti Ill.mi D. Joannes et in
bonis tam dictarum mulierum dittisque conventus edificandi et variari possit ad
versus que Vithum non possit una pars contra alteram et converso se opponere et
pignorare antes iuramento privilegio fori eorum bona et specialiter con iuramento
fori eorum benefitio [...] giudicis regiae gratiae super cessionem
quinducennalis dilationis, cessionis bononum refugio domus eclesie [...] dictisque
mulieres beneficio restitutionis integre insigna mulier capitolo ordini [...]
militaris servitis et regij donativi ac etiam privilegio pro earum et
magnatarum persona et concessioni hostice et cuntis aliis. Et predicta attuare
iuraverant iterumque iuraverunt demulieres inde. Testes Sacerdos P. Filippus
Gallo Antonius dispensa et Franciscus Stancarella. Ex attis meis notarii Pauli
Torasca Linguagrossae.
Relatione si dona alla
Eminentissima Sacra Congregatione dei Cardinali per li P. Reformati di S.to
Agostino della terra seu Castello di S. Michele della Congregatione di Sicilia.